Według najnowszego raportu Międzyrządowego Zespołu ds. Zmian Klimatu (IPCC), zmiany klimatyczne są powszechne i szybko się nasilają. Sekretarz Generalny ONZ Antonio Guteress nazwał ten raport „kodem czerwonym dla ludzkości, gdzie dzwony alarmowe są ogłuszające, a dowody niepodważalne”.
Wśród zmian odnotowanych przez naukowców w całym systemie klimatycznym, a mianowicie w atmosferze, lodowcach, oceanach i na lądzie, wiele jest bezprecedensowych i uważanych za nieodwracalne przez stulecia lub tysiąclecia, jak np. wzrost poziomu morza.
Uzgodniony na szczeblu międzynarodowym próg globalnego ocieplenia wynoszący 1,5° powyżej poziomu sprzed epoki przemysłowej jest niebezpiecznie bliski, a nawet może zostać osiągnięty w krótkim czasie (możemy go osiągnąć w ciągu najbliższych 20 lat). Jedynym sposobem uniknięcia przekroczenia tego progu jest pilne zwiększenie naszych wysiłków poprzez realizację najbardziej ambitnej ścieżki.
Przyczyny
Z raportu, przygotowanego przez 234 naukowców z 66 krajów, wynika, że wpływ działalności człowieka wpływa na klimat w niespotykanym tempie od co najmniej ostatnich 2 tys. lat.
Stężenia Co2 w 2019 r. były najwyższe od co najmniej 2 mln lat, natomiast stężenia metanu i podtlenku azotu były wyższe niż kiedykolwiek w ciągu ostatnich 800 tys. lat.
Tymczasem średni poziom morza wzrósł szybciej od 1900 r. niż w jakimkolwiek poprzednim stuleciu w ciągu ostatnich 3000 lat.
Naukowcy podkreślają, że wzmocniły się dowody pomiędzy zmianami klimatycznymi obserwowanymi w ekstremalnych wydarzeniach naturalnych a przypisywaniem ich wpływowi człowieka. Ponadto dodają, że wiele zmian jest ściśle związanych z nasilającym się globalnym ociepleniem, w tym wzrost częstotliwości i intensywności ekstremalnych zdarzeń.
Prognozy na przyszłość
Naukowcy przewidują, że w nadchodzących dekadach zmiany klimatu będą się nasilać we wszystkich regionach; w przypadku 1,5°C globalnego ocieplenia nasilą się fale upałów z dłuższymi porami gorąca i krótszymi porami zimna; w przypadku 2°C ekstremalne upały prawdopodobnie osiągną krytyczne progi tolerancji dla rolnictwa i zdrowia.
I nie jest to tylko kwestia temperatury. Cykl wodny jest silnie zaangażowany, przynosząc bardziej intensywne opady deszczu i związane z nimi powodzie, jak również bardziej intensywne susze w wielu regionach.
W XXI wieku na obszarach przybrzeżnych będzie następował stały wzrost poziomu morza, co przyczyni się do częstszych i poważniejszych powodzi oraz erozji wybrzeża. Jeszcze bardziej spotęgowane będą skutki zmian klimatu dla miast, w tym coraz większe upały i powodzie.
Rozwiązania
Eksperci IPCC twierdzą, że wciąż jest czas na ograniczenie zmian klimatycznych. Dzięki zdecydowanym i trwałym redukcjom emisji dwutlenku węgla i innych gazów cieplarnianych, jakość powietrza może ulec szybkiej poprawie, a w ciągu 20-30 lat globalne temperatury mogą się ustabilizować.
Szef ONZ, w szczegółowej części raportu, powiedział, że rozwiązania są jasne: „integracyjne i zielone gospodarki, dobrobyt, czystsze powietrze i lepsze zdrowie dla wszystkich, jeśli solidarnie i odważnie odpowiemy na ten kryzys.”
Aby powstrzymać zjawisko niezbędne będzie osiągnięcie celu zerowej emisji netto Co2, a także innych gazów cieplarnianych, dążąc tym samym do stabilizacji klimatu.
